Introductie

Het eerste deel van de opdracht is goed kijken naar het menselijk  lichaam en het tekenen van verhoudingen en proporties. Hiervoor analyseren we het mensfiguur en oefenen we met het tekenen van verschillende poses.

We oefenen eerst in de klas met de basisverhoudingen van het mensfiguur. Daarna oefenen we met snelle tekeningen over het menselijk figuur. Begrippen daarbij zijn verhoudingen, verkortingen, aanzichten. Oefenen met tekentechnieken staan centraal.

Opdracht 1

A. Teken als oefening de algemene verhoudingen van een mensfiguur na, op formaat 1/2 A4. Let op lengte, breedte, verhoudingen van alle ledematen en lichaamsdelen. Je kunt een schetspapier vullen met meerdere figuurtjes, om lekker te oefenen met het tekenen van mensen in de juiste verhoudingen. Teken daarna een mensfiguur er naast door het tekenen van de botten en gewrichten (alsof je een röntgenfoto maakt).

Bestudeer daarvoor de bronnen/video's hieronder.

B. Teken daarna in de les geprojecteerde mensfiguren na, door te werken op dezelfde wijze als bron 1 hieronder (dus vanuit de boten en het skelet). Lever uiteindelijk bij je docent minstens uiteindelijk 10 tekeningetjes na van goed gelukte modellen en mensfiguren in stick-figures, in verschillende houdingen.

Oefen in kleine tekeningen met de verhoudingen en het tekenen! Hoe meer je tekent hoe beter het resultaat. Van die oefeningen werk je dus de mooiste 10 verder uit.

LET OP! Bewaar je tekeningen en maak er fotootjes van, die kun je dan inleveren.

BRON 1
In onderstaande video zie je hoe je vanuit gewrichtspunten een menselijk figuur kan tekenen. Door deze manier van tekenen is het gemakkelijker om een mensfiguur in bepaalde houdingen te tekenen.
BRON 2
In de video ernaast zie je hoe de anatomie van een mensfiguur terugkomst als je een model tekent.

Opdracht 2

(binnen en buiten de lessen)

Dit thema staat in het teken van het futurisme. Dit was een kunststroming die geïnteresseerd was in beweging. De kunstenaars bestudeerden (bio)mechanica. In hun werk zie je hun aandacht voor mechanica door veel herhaling, kleurgebruik, strakke en explosieve lijnen en ritme. Ook in de onderwerpen die ze weergaven zie je hun interesse terug. Informatie over het futurisme kun je vinden op internet en in de bronnen hieronder.

Jouw opdracht: maak - alsof je een schrijver bent - voor een kunst-tijdschrift, een speels en leuk artikel over de kunststroming ‘futurisme’, geschreven voor de doelgroep van kinderen rond de 12 jaar.

Deze stroming bestond ongeveer 100 jaar geleden en bestond een korte tijd. Doel van dit artikel is om de lezer op een leuke manier te informeren over de kunststroming ‘futurisme’. Daar ga je dus meer over zoeken! Bewaar stukjes tekst en informatie en maak daar een goed geheel van. Maak bijvoorbeeld een rebus, een woordpuzzel of iets anders 'speels'. Voeg in je artikel afbeeldingen toe die je tekst verduidelijken.

Je werkstuk voldoet aan de volgende EISEN:

- Maak het alsof je een artikel wilt plaatsen en een jeugd-tijdschrift, voor kinderen van ongeveer 12 jaar (pas dus de taal aan en maak het leuk!)

- Je vertelt over het ontstaan en de kenmerken;

- Je hebt minstens 15 afbeeldingen bij je verhaal (plaatjes en tekst hebben met elkaar te maken);

- Je artikel bestaat uit 3 pagina’s informatie/afbeeldingen en leuke dingen.

- De vormgeving van het artikel is aantrekkelijk

Begin bij de volgende bronnen:

Futurisme https://www.artsalonholland.nl/kunst-stijlen/futurisme#slider-68433 

Futurisme http://www.youtube.com/watch?v=NZHpmJvU7sM

Opdracht 3 - KEUZE TUSSEN 2d OF RUIMTELIJK WERKEN

Je hebt in opdracht 1 geoefend met het tekenen van een mensfiguur, waarbij je - door het goed kijken naar het skelet (sticks) - weet wat de verhoudingen van een mensfiguur zijn.

In de plaatjes hier beneden zien je afbeeldingen waar het begrip dynamiek (ook heel belangrijk in de kunststroming van het futurisme) heel duidelijk naar voren komt: door het lijngebruik, door herhaling, door kleur en door de vormen, krijg je een dynamische tekening: er is de suggestie van beweging. 

In de kunststroming het futurisme analyseerden de kunstenaars de beweging in bijvoorbeeld paardensport, autosport en fietssport. De snelheid en de kracht van de beweging was datgene wat ze heel mooi vonden, ze wilden in die kunstwerken de snelheid laten zien die ze zo interessant vonden. Die snelheid liet volgens hun vooruitgang zien.

Je kiest één van de twee opdrachten uit; schilderen of ruimtelijk werken.

KEUZEOPDRACHT 2d: pastelkrijt

KIES EEN SPORT of een activiteit waarbij een mens dynamisch beweegt

Kies een figuur die op een dynamische manier in beeld is (let op de richting van de figuur). Dynamiek is een ander woord voor 'het idee van beweging'. Het kan dus geen statische houding zijn.  

stap 1

Oefen met het tekenen van de figuur. Teken het figuur dat je hebt gekozen daarna in zachte lijnen, groot na op formaat 50x65 (denk aan de verhoudingen!), eventueel met behulp van de 'stick' figuurtjes. Maak een kantlijn van een paar centimeter aan de randen. Werk met grijs potlood in dunne lijnen die je makkelijk kunt uitgummen. Geef deze figuur volume zodat het een volledig figuurtje wordt, gum hulplijnen weg. 

stap 2

Voeg nu minstens 4 nieuwe houdingen toe in dezelfde tekening, die tekens een deel van een seconde verder is in de beweging (het lijkt dus alsof vijf foto’s naast en door elkaar op 1 vel papier; kijk maar eens naar de prachtige voorbeelden onder dit stukje tekst).

Let er op dat bij elke nieuwe houding, de beweging op en neer en heen en weer gaat (alle gewrichten bewegen immers ook!). 

stap 3

Voeg daarna telkens volume toe aan de 'stick' figuurtjes, door ze te vormen met spiermassa en huid. Je krijgt nu dus de omtrekvorm van de bewegende figuren (zie afbeeldingen onderaan deze pagina als voorbeeld).  

stap 4

Restvorm (de rest van de ruimte om het hoofdonderwerp) is net zo belangrijk als het figuur zelf, dat zijn de vromen om de figuur heen die de beweging 'benadrukken': vul de rest van je tekening in, door vormen en kleuren te herhalen op verschillende manieren (lijn, vorm, herhaling, ritme, contrasten, volume...), zodat je de beweging in je werkstuk versterkt. Kijk naar de voorbeelden op deze pagina.

Zorg ervoor dat ALLES in je werkstuk de explosie en de kracht van beweging versterkt!

Je werkt voor deze opdracht met de techniek van pastelkrijt. 

Je kunt kiezen tussen oliepastel en gewoon pastel - probeer even welk krijt je fijner en mooier vindt. Werk het geheel uit in kleur, kijk goed naar de voorbeelden uit het futurisme. Kijk goed naar voorbeelden van afbeeldingen uit de schilderkunst van het futurisme.

EISEN

- gebruik gemengde kleuren (oefenen!), die verlopen van donker naar licht. Gebruik complementaire contrasten en/of koud-warm contrasten en kleurvervagingen in je beeld

- maak gebruik van herhalingen van vorm en kleur, zodat je dynamiek creëert.

- maak gebruik van licht-donker, waardoor je een krachtige compositie krijgt. 

- Zorg ervoor dat je tekening full-colour is (geen wit) en dat de achtergrond meedoet in de dynamiek.

KEUZEOPDRACHT 3D: RUIMTELIJK WERKEN

3d ruimtelijk beeldje van een mensfiguur

Maak een ruimtelijk beeldje van max 20cm van een dynamische mensfiguur met geassembleerde restmaterialen (ijzer, karton, hout, plastic, draad e.d.) waarbij je het mechanische/machinale van een figuur benadrukt. 

Maak eerst een ontwerp van je beeldje, 

LET OP deze criteria:

- de juiste proporties en verhoudingen van het figuur

- geef het figuur vorm door de stijlkenmerken van het futurisme te gebruiken (dynamiek, asymmetrie, vormgebruik, herhaling)

- maak in je ontwerp duidelijk hoe je beeldje wordt gebouwd, van welke materialen, hoe je die in elkaar gaat zetten en hoe het beeldje er van verschillende kanten uitziet. 

- schilder (delen van) het figuur aan het einde met brons of zilververf, zodat de uitstraling ook futuristisch wordt.

BIJ HET FIGUUR:

- verzamel materialen waarmee je kunt werken (ook vanuit huis als dat nodig is). Pas je ontwerp niet meer aan nadat je bent begonnen.

- Bouw het beeld zo goed mogelijk op, van onder naar boven (combi plakband/lijmpistool/ijzerdraad), bedenk goed hoe je dat stevig kunt doen!

- Het beeldje neemt verschillende richtingen in waardoor er dynamiek ontstaat.

- Als je het geassembleerde mensfiguur hebt gemaakt, kun je het figuur tot één geheel maken door afwerking (schuren, vijlen, schilderen./spuiten e.d.)

- Denk aan een goede strakke afwerking van je beeldje!

Check telkens weer of je de stijlkenmerken van het futurisme ook in je beeldje weergeeft.